Artykuł dotyczy rejsów barkami firmy Locaboat (Penichette, Europa oraz Linssen)
Sprawne przechodzenie przez śluzę w dużej mierze zależy od dobrej pracy zespołowej. Śluzowy nie ma obowiązku pomagania Ci w tym manewrze. Jeśli to robi, wynika to wyłącznie z jego uprzejmości. W zamian możesz pomóc mu w otwieraniu i zamykaniu śluzy.
Zawsze stosuj się do instrukcji wydawanych przez śluzowego. Niektórzy śluzowi poproszą Cię o zostawienie włączonego silnika (abyś mógł szybko zareagować w razie potrzeby), inni poproszą Cię o jego wyłączenie. Przejście przez śluzę zajmuje zwykle ok. 15-20 min.
Główne reguły śluzowania:
- Francja: zostaw silnik włączony
- Niemcy: wyłącz silnik
- Unikaj przypływania do śluzy zaraz przed jej zamknięciem (włączając w to przerwę na lunch we Francji). Zawsze staraj się przypłynąć przynajmniej 30 min. wcześniej. Dzień śluzowego jest długi, więc prosimy stosuj się do tej zasady.
- Kapitan powinien poinformować śluzowego jeśli planuje zatrzymać się przed kolejna śluzą.
- Śluzy mogą pomieścić kilka barek jednocześnie. Czasami będziesz musiał trochę poczekać, aż wpłynie do śluzy więcej jednostek, co umożliwi oszczędzenie wody.
- Jednostki komercyjne mają zawsze pierwszeństwo na śluzach.
O tym również pamiętaj:
- Zawsze wpływaj do śluzy z uruchomionym silnikiem i odpowiednią prędkością – jeśli nie masz odpowiedniej prędkości i nie możesz użyć silnika, nie masz kontroli nad barką!
- Nigdy nie wskakuj z brzegu śluzy na dach barki! Nie tylko jest to niebezpieczne dla Ciebie, ale możesz uszkodzić łódź, szczególnie, jeśli ma przesuwany dach.
- Nigdy nie oplataj liny wokół ramienia czy nadgarstka.
- Nigdy nie używaj rąk lub nóg do odpychania się od brzegu. Możesz zrobić sobie poważną krzywdę. Używaj do tego celu bosaka.
- Jeśli pomagasz śluzowemu zawsze stosuj się do jego instrukcji. Twoja pomoc jest zawsze na własne ryzyko i odpowiedzialność.
Typy śluz
Godziny funkcjonowania śluz różnią się w zależności od kraju, szlaku i sezonu. Podczas niektórych świąt śluzy mogą być nieczynne. Więcej informacji znajdziesz: w rozdziale „Twój region”, w recepcji podczas zaokrętowania, na mapie/przewodniku po trasie. Znajdziesz tam również informacje szczegółowe dotyczące niektórych śluz. Funkcjonowanie śluz zostanie wyjaśnione podczas zaokrętowania.
1. Obsługiwane ręcznie przez śluzowego
- najrzadziej spotykana śluza, zarazem najbardziej towarzyska. Jest to doskonała okazja do zdobycia dodatkowej wiedzy na temat regionu.
- jeśli chcesz zdobyć przychylność śluzowego pomóż mu – będzie Ci z pewnością bardzo wdzięczny! Pamiętaj, aby zawsze stosować się do jego instrukcji, i że pomagasz mu na własne ryzyko i odpowiedzialność.
2. Elektryczne obsługiwane przez śluzowego
- otwieranie, zamykanie i wszelkie operacje na śluzie są zmechanizowane i pod kontrolą śluzowego.
3. Obsługiwane ręcznie bez śluzowego
- małych rozmiarów, znajdują się na kilku rzadko uczęszczanych kanałach i rzekach,
- załoga musi obsłużyć je samodzielnie.
4. Zautomatyzowane bez śluzowego
Średniej wielkości śluzy, które można spotkać na kanałach i rzekach o małym natężeniu jednostek komercyjnych. Szczegóły dotyczące ich obsługi zostaną Ci przekazane podczas zaokrętowania:
- w niektórych przypadkach Twoja barka wykrywana jest przez radar, co powoduje rozpoczęcie operacji,
- w innych przypadkach używana jest elektroniczna karta lub piloty bezprzewodowe. (Wszystkie niezbędne urządzenie i informacje zostaną przekazane Ci podczas zaokrętowania)
- niektóre obsługuje się ręcznie przy samej śluzie. Instrukcje wyświetlane są w kilku językach, a razie wątpliwości można zadzwonić na informację.
5. Duże zmechanizowane śluzy z śluzowym
- najczęściej spotykane na dużych rzekach,
- ruch kierowany jest przy pomocy świateł (czerwone i zielone),
- stosuj się do instrukcji, które mogą być wydawane poprzez system głośników.
UWAGA ! Jednostki komercyjne zawsze mają pierwszeństwo!
Śluzowanie do góry
- wpływasz do śluzy powoli, wcześniej wypuszczając na ląd jednego z załogantów
- kiedy barka znajduje się już cała w śluzie włącz bieg wsteczny, aby zatrzymać jednostkę. Podaj cumy załogantowi na lądzie, pamiętając o tym, aby dziobową cumę podać jako pierwszą. W celu uniknięcia ryzyka wypadku, nie korzystaj do cumowania z pachołków najbliższych wrotom śluzy.
- załogant na lądzie oplata linę cumowniczą o pachołek i podaje koniec liny z powrotem załogantowi na barce, który powinien ją trzymać do końca manewru śluzowania.
- jeśli zajdzie taka potrzeba załogant na lądzie może teraz pomóc śluzowemu w zamykaniu dolnych wrót śluzy.
- śluzowy otworzy teraz stawidło górnych wrót śluzy. Załoga na barce powinna teraz mocno trzymać liny cumownicze , aby utrzymać barkę blisko ścian śluzy.
- po wyrównaniu poziomu wody w śluzie z poziomem wody na zewnątrz, śluzowy otworzy górne wrota śluzy.
- jak tylko załogant z lądu wróci na pokład i wszystkie cumy zostaną wciągnięte na barkę, można powoli wypłynąć ze śluzy, zwracając uwagę na ewentualne inne jednostki, które śluzowały się razem z Tobą.
Śluzowanie w dół
- wpływasz do śluzy powoli, kiedy barka znajduje się już cała w śluzie włącz bieg wsteczny, aby zatrzymać jednostkę. Zacumuj (nie wiąż lin na stałe!), najpierw dziób, potem rufę .
- pozostaw na linach wystarczający luz, aby umożliwić swobodne opadnięcie barki wraz z wodą o 3-4 metry, a czasem nawet więcej.
- uważaj, aby barka nie została wciągnięta w kierunku górnych wrót śluzy, co może spowodować uszkodzenie płetwy sterowej lub śruby napędowej poprzez kontakt z progiem.
- śluzowy otworzy teraz stawidło dolnych wrót śluzy. Załoga na barce powinna teraz mocno trzymać naprężone liny cumownicze, delikatnie luzując je wraz z opadającym poziomem wody.
- kiedy poziomy wody już się wyrównają można wciągnąć cumy na pokład.
- odepchnij barkę i powoli wypłyń ze śluzy jak tylko wrota będą w pełni otwarte. Załogant na lądzie może zwykle wrócić na barkę schodząc po drabinie za śluzą (uważaj, najczęściej są bardzo śliskie). Alternatywnie możesz podpłynąć do brzegu kilkadziesiąt metrów od śluzy i zabrać go z powrotem na pokład.
Zbliżanie się do śluzy
Jeśli wrota śluzy są zamknięte w momencie Twojego przybycia, zatrzymaj się ok. 100m przed śluzą (lub w wyznaczonym do tego miejscu) i zacumuj. W tym czasie śluza operuje w drugą stronę lub jakaś inna barka wpłynęła przed Tobą.
Możesz wysłać do śluzy jednego z załogantów, aby sprawdził aktualną sytuację.
Poczekaj aż śluza będzie gotowa do przyjęcia jednostek z Twojego kierunku i zawsze ustąp pierwszeństwa barkom wypływającym ze śluzy.
Jeśli śluza jest zautomatyzowana i bez śluzowego, postępuj zgodnie z instrukcjami, które zostały Ci przekazane podczas zaokrętowania.
Wypływanie ze śluzy
Zanim rozpoczniesz manewr wypłynięcia ze śluzy poczekaj, aż wrota będą w pełni otwarte i zawsze kieruj się na środek tak, aby uniknąć kontaktu ze ścianami śluzy (sprawdź czy odbijacze są na swoich pozycjach i w razie potrzeby użyj bosaka).
Jeśli zamierzasz zatrzymać się przed kolejną śluzą nie zapomnij poinformować o tym śluzowego. Pomaga to w utrzymaniu ciągłości ruchu.